Voortaan ook loonsanctie en verhaalssanctie voor vangnetters

Jaar en kwartaal
2010, 3e kwartaal
Nummer
5

Bronnen:

  • Wijziging van de Werkloosheidswet, de Ziektewet en de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen om cumulatie van de uitkeringsduur op grond van de Ziektewet met de uitkeringsduur op grond van de Werkloosheidswet tegen te gaan en enige andere wijzigingen (Wet anticumulatie Ziektewet en Werkloosheidswet) (wetsvoorstel 32464 d.d. 27 augustus 2010)



De Ziektewet vervult een vangnetfunctie voor zieke werknemers die geen werkgever (meer) hebben, zoals werknemers waarvan de arbeidsovereenkomst tijdens ziekte eindigt (bij uitzendkrachten, in geval van beëindiging van de arbeidsovereenkomst met een beroep op de proeftijd of bij het verstrijken de duur van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd) of werkloze werknemers met een WW-uitkering. Deze werknemers krijgen een Ziektewetuitkering omdat er geen werkgever is die hen het loon tijdens ziekte kan doorbetalen.

Daarnaast is er een kleinere groep werknemers die een Ziektewetkering hebben ondanks dat er wel een werkgever is die hen het loon tijdens ziekte moet doorbetalen. Het gaat dan om werknemers die ziek zijn wegens orgaandonatie (artikel 29 lid 2 onder e ZW), werkneemsters die ziek zijn wegens klachten gerelateerd aan zwangerschap of bevalling (artikel 29 lid 2 onder f jo. artikel 29a ZW) en werknemers voor wie de zogenaamde "no-risk” polis geldt (artikel 29 lid 2 onder g jis. artikelen 29b en 29d ZW). Het recht op Ziektewetuitkering is aan hen toegekend opdat de werkgever de te ontvangen uitkering in mindering kan brengen op het tijdens ziekte door te betalen loon. 

Al deze groepen personen (met en zonder werkgever) worden ook wel aangeduid als "vangnetters”.

Voor de vangnetters die wel een werkgever hebben (derhalve de tweede groep die hierboven genoemd is) geldt dat op de werkgever de verplichting rust hen te re-integreren als ze arbeidsongeschikt worden. De sancties die normaliter staan op het niet voldoen aan die verplichtingen gelden voor hen echter niet. Het gaat dan om de loonsanctie (verlenging van de verplichting tot doorbetaling van (70% van) het loon tijdens ziekte gedurende 52 weken, artikel 25 lid 9 WIA) of als er geen arbeidsovereenkomst meer bestaat en dus geen loondoorbetalingsverplichting meer is: de verhaalssanctie (verhaal door het UWV van Ziektewetuitkering op de werkgever, artikel 39a ZW). Destijds bestond de vrees dat werkgevers deze personen niet zouden aannemen als een loonsanctie of verhaalssanctie zou gelden.

Gebleken is dat de helft van de instroom in de WIA werknemers betreft die een Ziektewetuitkering hadden. Voor hen gelden dezelfde re-integratieverplichtingen. De regering is van mening dat voor hen in de wettelijke regeling te weinig prikkels ingebouwd om te re-integreren. Daarom wil de regering de loonsanctie en de verhaalssanctie voortaan ook laten gelden voor vangnetters. Het bezwaar dat werkgevers bij het aannemen van werknemers op dit punt aan risicoselectie zouden doen, acht de regering nu voldoende ondervangen door de Wet op de medische keuringen.

In verband hiermee vervallen de bepalingen van artikel 38 lid 4 Ziektewet (geen verplichting tot ziekmelding of hersteldmelding en dus ook geen verhaalssanctie) en artikel 26 lid 2 WIA (geen loonsanctie).

De loonsanctie en verhaalssanctie voor vangnetters gaat pas gelden voor ziektegevallen waarbij de eerste dag van arbeidsongeschiktheid ligt na het in werking treden van de wet (beoogde datum: 1 januari 2011). Zie artikel 97 ZW en artikel 133c WIA.