Stand van zaken wetsvoorstel Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden en opheffing handhavingsmoratorium

De regering had eerder een wetsvoorstel voor internetconsultatie gepubliceerd dat moet verduidelijken wanneer een arbeidsverhouding een arbeidsovereenkomst is in de zin van de wet en dat een rechtsvermoeden moet invoeren waardoor arbeidskrachten die werken tegen een laag uurtarief makkelijker aanspraak kunnen maken op de rechten die verbonden zijn aan een arbeidsovereenkomst.  

Naar aanleiding van de internetconsultatie is het wetsvoorstel gewijzigd. In plaats van twee indicaties vóór het bestaan van het criterium dat wordt gewerkt in dienst van de opdrachtgever (gezagsverhouding), namelijk "werkinhoudelijke aansturing” en "organisatorische inbedding” die moesten worden afgewogen tegen indicaties voor het bestaan van "werken voor eigen rekening en risico”, is in het aangepaste wetsvoorstel nog slechts sprake van één (gecombineerde) indicatie "werkinhoudelijke of organisatorische aansturing”. Tevens zal het feit dat werk tot de kern van het bedrijf behoort niet langer worden gezien als een indicatie dat sprake is van "werken in dienst van”. 

Over het gewijzigde wetsvoorstel heeft de Raad van State advies uitgebracht. De Raad van State is van mening dat het wetsvoorstel maar beperkt zal bijdragen aan de door de regering benoemde knelpunten op de arbeidsmarkt, zoals de kwetsbaarheid van schijnzelfstandigen met een zwakke arbeidsmarktpositie en de houdbaarheid van het sociale zekerheidsstelsel bij toename van het aantal zelfstandigen, omdat het wetsvoorstel slechts geldend recht codificeert. De Raad van State verwacht dat die doelen wel beter kunnen worden bereikt als de Belastingdienst weer actief gaat handhaven op de wettelijke verplichting om loonbelasting en premies werknemersverzekeringen in te houden op het loon van werknemers. Maar ook dat neemt volgens de Raad van State de onderliggende problematiek niet weg. Ook zal het wetsvoorstel de beoordeling van arbeidsrelaties in de praktijk niet echt vereenvoudigen. De Raad van State is verder van mening dat ingrijpende gevolgen te verwachten zijn als bestaande arbeidsrelaties alsnog als arbeidsovereenkomst moeten worden gekwalificeerd, vanwege de verschuldigdheid van pensioenpremies over voorafgaande perioden. De Raad van State is van mening dat de regering moet aangeven op welke manieren deze risico’s kunnen worden beheerst.  

De regering heeft aangegeven dat het handhavingsmoratorium op 1 januari 2025 afloopt en dat de Belastingdienst dan weer gaat controleren of arbeidsverhoudingen terecht niet zijn aangemerkt als een arbeidsovereenkomst, zodat terecht geen loonbelasting en premies werknemersverzekeringen zijn afgedragen. Als dat niet het geval is kunnen met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025 naheffingsaanslagen worden opgelegd. Door de Rijksoverheid zijn voorbeelden gepubliceerd waarin met betrekking tot een aantal arbeidsverhoudingen is aangegeven of sprake is van een arbeidsovereenkomst of niet. De Belastingdienst heeft een toelichting gepubliceerd die aangeeft hoe moet worden beoordeeld of een arbeidsverhouding een arbeidsovereenkomst in de zin van de wet is of niet. 

De Hoge Raad is door het gerechtshof Amsterdam gevraagd om aan te geven hoe moet worden beoordeeld of een arbeidskracht voor eigen rekening en risico werkt of niet: op basis van uitsluitend omstandigheden zoals die blijken uit de arbeidsverhouding die moet worden beoordeeld of breder, op basis van het optreden van de arbeidskracht in het economisch verkeer. De Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad heeft de Hoge Raad geadviseerd om slechts beperkte betekenis toe te kennen aan het optreden van de arbeidskracht in het economisch verkeer.

---

Verder lezen?

De bovenstaande tekst is een beknopte versie van het artikel. De volledige inhoud van dit artikel is alleen toegankelijk voor deelnemers aan het arbeidsrecht abonnement© met een plus abonnement of top abonnement. U kunt hieronder inloggen om het artikel te lezen.

Via dit formulier kunt u zich aanmelden voor het arbeidsrecht abonnement© of kunt u uw bestaande abonnementsvorm wijzigen.