Flipperen: dat is toch een behendigheidsspel?

Bedrijf Makkie is gehuisvest in een vrijstaand pand. Makkie heeft een zogeheten elektronicaverzekering gesloten bij verzekeraar Goed verzekerd B.V. Onbekenden hebben zich in een nacht toegang tot het pand van Makkie verschaft door een raam te openen op de begane grond en hebben een aantal laptops ontvreemd. Makkie meldt de hierdoor geleden schade op grond van bovengenoemde verzekering bij Goed Verzekerd. Goed Verzekerd weigert echter de schade vergoeden, omdat er geen sprake is geweest van braak in de zin van de polisvoorwaarden.

Van belang is dat de betreffende verzekering tot stand is gekomen op basis van een zogenaamde beurspolis: een verzekering die wordt gesloten op basis van gedeponeerde standaardvoorwaarden, vastgesteld door georganiseerde verzekeraars en makelaars. Nu Makkie en Goed Verzekerd dus niet zelf over deze voorwaarden hebben onderhandeld, is de uitleg van die voorwaarden met name afhankelijk van objectieve factoren, zoals de bewoordingen waarin de betreffende bepaling is gesteld, gelezen in het licht van de polisvoorwaarden als geheel en van de in voorkomend geval bij de polisvoorwaarden behorende toelichting.

De weigering om tot uitkering over te gaan leidt tot een juridische procedure tussen partijen. In hoger beroep constateert het gerechtshof dat het begrip "braak" in de polis of de toepasselijke polisvoorwaarden niet nader gedefinieerd wordt en dat ook de context waarin dit begrip in de polis wordt gebruikt geen nadere aanwijzing geeft voor de betekenis daarvan. Het Hof vindt daarom dat voor de uitleg daarvan moet worden aangesloten bij de betekenis die het woord "braak" in het gewone spraakgebruik heeft.

"Braak" betekent volgens Van Dale: "het openbreken van een afsluiting met het doel zich wederrechtelijk toegang te verschaffen". "Braak" betekent volgens de assurantiebegrippenlijst: het met geweld verbreken van een aansluiting of het met toepassing van geweld een toegang forceren, bijvoorbeeld door het inslaan van een raam of deur. "Forceren" betekent volgens Van Dale: "door geweld openen, verbreken: een slot forceren".
Het hof is van oordeel dat een redelijk uitleg van het begrip "braak" meebrengt dat het daarbij gaat om het stukmaken of met kracht of veel moeite forceren van de toegang tot een pand, waarbij doorgaans (maar niet noodzakelijk) braaksporen zullen ontstaan.
De onbekenden hadden zich een toegang tot het pand van Makkie verschaft door middel van de flippermethode. De rechter komt tot de conclusie dat de flippermethode als een methode kan worden beschouwd, waarbij specifieke kennis, een bepaalde vaardigheid, verschillende hulpmiddelen en enige krachtsuitoefening vereist. Het afgesloten raam wordt aan de onder-kant met een tie-wrap (met enige kracht) naar buiten toe opengetrokken en vervolgens wordt met een schroevendraaier het uitzetijzer van het raam omhoog en naar binnen geduwd. Hiermee wordt de vergrendeling van het uitzetijzer opgeheven. Hierna wordt met een plamuurmes en een stuk dubbelgevouwen karton (wederom met enige kracht) een ruimte gecreëerd tussen de ruit en het kozijn ter hoogte van de raamboompjes, die vervolgens met een buigtangetje uit de sluitkommen worden gedrukt.

Het hof beschouwt dit als het met kracht of veel moeite forceren van de toegang tot een pand en derhalve als "braak" in de zin van de polisvoorwaarden. Het hof heeft bij daarbij nog laten meewegen dat een over de benodigde technische kennis en vaardigheden beschikkende instantie als de technische recherche bij een reconstructie er nog 5 minuten over gedaan heeft om het betrokken raam met dezelfde hulpmiddelen te openen en zonder dat hierbij sporen van braak werden veroorzaakt.

Daar waar Goed Verzekerd het binnendringen van een pand door middel van het open flipperen van een raam niet onder het begrip "braak" had willen laten vallen, had het volgens het Hof op haar weg gelegen daaraan specifiek aandacht te besteden bij het afsluiten van de verzekering.


Gerechtshof 's-Gravenhage 3 november 2009, www.rechtspraak.nl, ljn: BK 7248

Zo ziet u maar weer: het blijft van belang na te gaan wat de polis, de polisvoorwaarden en de toelichting daarop juist wel en juist niet vermelden. In de polisvoorwaarden waren namelijk wel de begrippen inbraak en buitenbraak gedefinieerd, maar niet het begrip "braak". In casu kreeg Makkie gelukkig de schade wel vergoed.
En daar waar Goed Verzekerd er goed aan doet haar polisvoorwaarden aan te passen, zal ze ook het begrip "flipperen" moeten definiëren, want in het gewone spraakgebruik denkt de gemiddelde Nederlander aan een behendigheidsspel met een balletje op een hellend vlak waarbij je punten kunt scoren door het balletje tegen allerlei mechaniekjes te laten botsen.
Al hoewel: na het lezen van het bovenstaande zult u het met me eens zijn dat het open flipperen van een raam ook een zekere behendigheid behoeft.