Exploitanten van een buitenactiviteit? Opgepast!

Een man loopt voetletsel op bij een buitenactiviteit die hij bij een outdoor exploitant heeft geboekt. De rechtbank oordeelt dat de algemene voorwaarden waarop de exploitant zich beroept, niet van toepassing zijn en ook dat de exploitant aansprakelijk is, omdat de tokkelbaan niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen.

Wat was er aan de hand?
De eiser in deze procedure heeft een buitenactiviteit geboekt, waarvan tokkelen (hangend aan een katrol langs een kabel naar beneden glijden) een onderdeel uitmaakt. Zowel bovenaan als aan het einde van de tokkelbaan staat een medewerker van de outdoorexploitant om hulp bij de activiteit te bieden. Bij het van 20 meter hoogte naar beneden glijden heeft eiser bij de landing met zijn voet hardhandig de grond geraakt, waarbij hij letsel heeft opgelopen, namelijk een scheur van een bindweefselverbinding. De eiser heeft daarop de exploitant aansprakelijk gesteld en is een procedure bij de rechtbank gestart. De rechtbank heeft hem in het gelijk gesteld.

Hoe kwam de rechtbank tot zijn beslissing?
Volgens eiser is de outdoorexploitant, als gebruiker van een opstal, namelijk de tokkelbaan, aansprakelijk omdat de tokkelbaan niet voldeed aan de eisen die daaraan gesteld mogen worden. De outdoorexploitant verweert zich in de eerste plaats door zich te beroepen op een aansprakelijkheidsbeperking in de algemene voorwaarden. Dat verweer slaagt niet: de rechtbank oordeelt dat de algemene voorwaarden vernietigbaar zijn, omdat de exploitant ze niet aan eiser ter hand heeft gesteld. De rechtbank oordeelt verder, dat het bedrijfsmatig exploiteren van een tokkelbaan, waaraan in beginsel iedereen, ongeacht zijn conditie, leeftijd en mate van sportieve ervaring deel kan nemen, met zich mee brengt dat de exploitant een bijzondere zorgvuldigheid in acht moet nemen om ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen of de gevolgen daarvan zoveel mogelijk te beperken. Een tokkelbaan moet zo zijn ontworpen dat een tokkelende persoon niet, voordat hij volledig tot stilstand is gekomen, op enigerlei wijze met zijn voeten de grond kan raken en daardoor letsel kan oplopen. Deelnemers behoeven er niet bedacht op te zijn dat een tokkelbaan zo is ontworpen dat hun benen of voeten (hard en ongecontroleerd) de grond kunnen raken voordat zij volledig zijn afgeremd en ook niet, dat zij ter voorkoming van letsel aan het einde van een tokkelbaan hun benen moeten intrekken. De outdoorexploitant mocht er, zelfs wanneer van tevoren instructie was gegeven om bij het landen de benen in te trekken, er niet op vertrouwen dat die instructie ook (adequaat) zou worden opgevolgd. Daarbij overwoog de rechtbank dat het nemen van een tokkelbaan voor veel mensen een spannende onderneming is, die veel prikkels oplevert, waardoor zij minder goed in staat zijn om instructies zoals het op het juiste moment intrekken van de benen, correct uit te voeren. Bovendien overweegt de rechtbank dat de outdoorexploitant hier bij het ontwerp van de tokkelbaan rekening mee had moeten houden en er voor moeten zorgen dat zelfs wanneer deelnemers hun benen niet (tijdig) intrekken, zij voordat zij volledig zijn afgeremd niet de grond kunnen raken. Doordat hiermee bij het ontwerp onvoldoende rekening was gehouden, oordeelde de rechtbank dat sprake is van een gebrekkige opstal waarvoor de outdoorexploitant, als gebruiker van die opstal, aansprakelijk is.  Dat de exploitant bij de aanleg deskundig advies heeft ingewonnen en dat de tokkelbaan is goedgekeurd door een gecertificeerde instantie, baat de exploitant evenmin. De exploitant werd dan ook aansprakelijk geacht voor de door eiser geleden en nog te lijden schade. 

Rechtbank Den Haag 27 maart 2013,www.rechtspraak.nl, LJN:BZ7388

In deze zaak wordt weer eens benadrukt dat, waar dat mogelijk is, algemene voorwaarden moeten worden uitgereikt, willen zij van toepassing zijn. Verder moeten exploitanten die gebruiker van een opstal zijn zich realiseren dat zij wel eens een vergaande aansprakelijkheid hebben voor de veiligheid van de opstal. Loopt u risico als exploitant? Belt u ons, wij zullen u daar graag over adviseren. 

30 april 2013